Unikatowa księga gruntowa z XVII wieku opisana jest jako umowy kupna z II połowy XVII wieku (choć część wpisów dotyczy także I połowy XVII w.). Sformalizowane księgi gruntowe założone w latach 20-tych XIX wieku dotyczące poszczególnych miejscowości byłego pszczyńskiego wolnego państwa stanowego znajdują się w wydziałach ksiąg wieczystych sądów rejonowych. Z publikacji niemieckiego historyka Waltera Krauze wiemy, że w 1941 roku w Archiwum we Wrocławiu przechowywano 12 ksiąg gruntowych z tego terenu założonych w 1683 roku. Niestety pomimo wieloletnich poszukiwań prowadzonych przez dr Rafała Obetkona nie udało się ustalić, czy przetrwały II wojnę światową. Były przechowywane wraz z katastrem karolińskim, który się zachował więc cały czas mamy nadzieję, że zostaną jeszcze odnalezione. Z okresu do 1683 roku zachowały się tomy ksiąg gruntowych dla zaledwie 4 miejscowości i teraz dochodzi jeszcze Gostyń. Pozostałe 4 mają wpisy nawet z XVI wieku. W tamtym czasie prowadzone były księgi ziemskie dla majątków szlacheckich i innych własności np. sołtysów, wolnych karczmarzy, w których umieszczano wpisy dotyczące ich kupna-sprzedaży, testamentów, umów małżeńskich, dzierżaw, zastawów, rozliczeń, zabezpieczeń długów itp. W miastach prowadzono księgi miejskie z zapisami o takim samym charakterze, a na wsiach księgi gruntowe. Wybranie do publikacji tego źródła ma więc nie tylko znaczenie dla samej Gostyni, ale również do badań nad historią górnośląskich wsi.

Księga Gruntowa Gostyń < kliknij