Unikatowa księga gruntowa z XVII wieku opisana jest jako umowy kupna z II połowy XVII wieku (choć część wpisów dotyczy także I połowy XVII w.). Sformalizowane księgi gruntowe założone w latach 20-tych XIX wieku dotyczące poszczególnych miejscowości byłego pszczyńskiego wolnego państwa stanowego znajdują się w wydziałach ksiąg wieczystych sądów rejonowych. Z publikacji niemieckiego historyka Waltera Krauze wiemy, że w 1941 roku w Archiwum we Wrocławiu przechowywano 12 ksiąg gruntowych z tego terenu założonych w 1683 roku. Niestety pomimo wieloletnich poszukiwań prowadzonych przez dr Rafała Obetkona nie udało się ustalić, czy przetrwały II wojnę światową. Były przechowywane wraz z katastrem karolińskim, który się zachował więc cały czas mamy nadzieję, że zostaną jeszcze odnalezione. Z okresu do 1683 roku zachowały się tomy ksiąg gruntowych dla zaledwie 4 miejscowości i teraz dochodzi jeszcze Gostyń. Pozostałe 4 mają wpisy nawet z XVI wieku. W tamtym czasie prowadzone były księgi ziemskie dla majątków szlacheckich i innych własności np. sołtysów, wolnych karczmarzy, w których umieszczano wpisy dotyczące ich kupna-sprzedaży, testamentów, umów małżeńskich, dzierżaw, zastawów, rozliczeń, zabezpieczeń długów itp. W miastach prowadzono księgi miejskie z zapisami o takim samym charakterze, a na wsiach księgi gruntowe. Wybranie do publikacji tego źródła ma więc nie tylko znaczenie dla samej Gostyni, ale również do badań nad historią górnośląskich wsi.

Dokument będzie dostępny do bezpłatnego pobrania na zasadach wolnej licencji od 24 września 2024 r.