Poniżej znajduje się księga gruntowa z XVII wieku, która była przedmiotem tłumaczenia w naszym projekcie. Dodatkowo udostępniamy także komentarz do tłumaczenia autorstwa Lidii Borowian – Cyby.
Oba dokumenty można pobrać na zasadach wolnej licencji (CC BY-SA).
Serdecznie zapraszamy wszystkich miłośników lokalnej historii na konferencję podsumowującą projekt „Znalezione w archiwum”. Podczas konferencji zaprezentowane zostanie tłumaczenie na współczesny język polski unikatowej księgi gruntowej z XVII wieku. Autorem tłumaczenia jest dr Rafał Obetkon, a opis historyczny przybliżający kontekst jest działem Lidii Borowian – Cyby. W dyskusji wezmą udział również: Aleksandra Matuszczyk – Dyrektorka Muzeum Miejskiego w Tychach oraz Wojciech Szwiec – Dyrektor Muzeum w Mikołowie.
Projekt dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu „Patriotyzm Jutra”.
Termin: 24.09.2024 r., godzina 10.00 Miejsce: Dom Kultury w Gostyni Wstęp wolny
O projekcie
Projekt „Znalezione w archiwum” ma na celu popularyzację dawnych dziejów wsi Gostyń poprzez przetłumaczenie na współczesny język polski i udostępnienie unikatowej księgi gruntowej z XVII wieku dotyczącej wsi Gostyń. Na 24 września zaplanowana jest konferencja popularnonaukowa, podczas której zaprezentujemy przetłumaczony dokument oraz przybliżymy kontekst kulturowy tego dokumentu. Autorem tłumaczenia jest dr Rafał Obetkon, a opis historyczny jest dziełem Lidii Borowian – Cyba, historyczki, mieszkanki Gostyni i miłośniczki lokalnej historii.
Dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach programu
„Patriotyzm Jutra”
Księga
Unikatowa księga gruntowa z XVII wieku opisana jest jako umowy kupna z II połowy XVII wieku (choć część wpisów dotyczy także I połowy XVII w.). Sformalizowane księgi gruntowe założone w latach 20-tych XIX wieku dotyczące poszczególnych miejscowości byłego pszczyńskiego wolnego państwa stanowego znajdują się w wydziałach ksiąg wieczystych sądów rejonowych. Z publikacji niemieckiego historyka Waltera Krauze wiemy, że w 1941 roku w Archiwum we Wrocławiu przechowywano 12 ksiąg gruntowych z tego terenu założonych w 1683 roku. Niestety pomimo wieloletnich poszukiwań prowadzonych przez dr Rafała Obetkona nie udało się ustalić, czy przetrwały II wojnę światową. Były przechowywane wraz z katastrem karolińskim, który się zachował więc cały czas mamy nadzieję, że zostaną jeszcze odnalezione. Z okresu do 1683 roku zachowały się tomy ksiąg gruntowych dla zaledwie 4 miejscowości i teraz dochodzi jeszcze Gostyń. Pozostałe 4 mają wpisy nawet z XVI wieku. W tamtym czasie prowadzone były księgi ziemskie dla majątków szlacheckich i innych własności np. sołtysów, wolnych karczmarzy, w których umieszczano wpisy dotyczące ich kupna-sprzedaży, testamentów, umów małżeńskich, dzierżaw, zastawów, rozliczeń, zabezpieczeń długów itp. W miastach prowadzono księgi miejskie z zapisami o takim samym charakterze, a na wsiach księgi gruntowe. Wybranie do publikacji tego źródła ma więc nie tylko znaczenie dla samej Gostyni, ale również do badań nad historią górnośląskich wsi.